Chiến Tranh Opium Là Gì?

Chào các em học sinh, hôm nay Thầy Dũng sẽ cùng các em tìm hiểu về một sự kiện lịch sử vô cùng quan trọng, đó là Chiến tranh Opium. Vậy Chiến tranh Opium là gì? Tại sao nó lại có tên gọi đặc biệt như vậy? Hãy cùng Thầy Dũng khám phá nhé!

Nguồn Gốc Của Thuật Ngữ “Chiến Tranh Opium”

Trước khi đi sâu vào tìm hiểu Chiến tranh Opium là gì, chúng ta cần làm rõ một điều rằng, thuật ngữ “Chiến tranh Opium” không phải là cách gọi chính thức của các bên liên quan vào thời điểm diễn ra sự kiện này. Cụm từ này được sử dụng phổ biến hơn ở phương Tây và sau này được sử dụng rộng rãi khi đề cập đến cuộc xung đột giữa Trung Quốc và các cường quốc phương Tây, chủ yếu là Anh, vào thế kỷ 19.

Chiến Tranh Opium Là Gì? Bối Cảnh Lịch Sử

Chiến tranh Opium (1839-1842 và 1856-1860), còn được biết đến với tên gọi Chiến tranh Anh – Thanh, là cuộc chiến tranh giữa nhà Thanh (Trung Quốc) và Đế quốc Anh. Cuộc chiến này nổ ra do những mâu thuẫn về thương mại và chính trị giữa hai quốc gia.

• Thương mại: Vào thế kỷ 18, Anh Quốc nhập khẩu một lượng lớn trà từ Trung Quốc nhưng lại xuất khẩu rất ít hàng hóa sang thị trường này. Điều này dẫn đến sự mất cân bằng thương mại nghiêm trọng, khiến Anh Quốc phải trả bằng bạc để mua trà. Nhằm giải quyết vấn đề này, Anh Quốc đã tìm cách xuất khẩu thuốc phiện, một loại ma túy được sản xuất ở Ấn Độ (lúc bấy giờ là thuộc địa của Anh), sang Trung Quốc.
• Chính trị: Triều đình nhà Thanh, đứng đầu là Hoàng đế Đạo Quang, nhận thức được tác hại của thuốc phiện đối với sức khỏe người dân và sự ổn định xã hội. Do đó, triều đình đã ban hành nhiều sắc lệnh cấm buôn bán và sử dụng thuốc phiện. Tuy nhiên, chính quyền Anh Quốc vẫn tiếp tục ủng hộ việc buôn bán thuốc phiện bất hợp pháp vào Trung Quốc, bất chấp sự phản đối của chính quyền nhà Thanh.

Diễn Biến Chính Của Chiến Tranh Opium

Chiến tranh Opium được chia thành hai giai đoạn chính:

• Giai đoạn 1 (1839-1842): Bắt đầu bằng sự kiện nhà Thanh tịch thu và tiêu hủy số lượng lớn thuốc phiện của các thương nhân Anh tại Quảng Châu. Sự kiện này đã châm ngòi cho cuộc chiến. Quân đội Anh, được trang bị vũ khí hiện đại hơn, đã dễ dàng đánh bại quân đội nhà Thanh trong một loạt các trận đánh. Kết thúc bằng Hiệp ước Nam Kinh năm 1842, đánh dấu sự thất bại của nhà Thanh.
• Giai đoạn 2 (1856-1860): Nổ ra sau một thời gian tạm lắng. Lần này, Anh Quốc được Pháp hỗ trợ. Quân đội liên quân Anh – Pháp đã chiếm đóng Quảng Châu và Bắc Kinh, buộc nhà Thanh phải ký kết Hiệp ước Bắc Kinh năm 1860.

Kết Cục Và Tác Động Lịch Sử Của Chiến Tranh Opium

Chiến tranh Opium kết thúc với thất bại nặng nề của nhà Thanh và mở ra một giai đoạn lịch sử đen tối cho Trung Quốc, đánh dấu sự bắt đầu của thời kỳ “bán thuộc địa” của quốc gia này.

• Hiệp ước bất bình đẳng: Nhà Thanh bị ép buộc phải ký kết nhiều hiệp ước bất bình đẳng, mở cửa cho các cường quốc phương Tây tự do buôn bán và thiết lập các tô giới tại Trung Quốc.
• Suy yếu triều đình: Chiến tranh Opium đã làm suy yếu triều đình nhà Thanh, tạo điều kiện cho các phong trào nổi dậy trong nước bùng nổ.
• Bài học lịch sử: Chiến tranh Opium là bài học đắt giá về sự tụt hậu về kinh tế, quân sự và công nghệ có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như thế nào đối với một quốc gia.

Các em có muốn tìm hiểu thêm về Hiệp ước Nam Kinh hay Hiệp ước Bắc Kinh không? Hãy để lại bình luận bên dưới để Thầy Dũng biết nhé!